In Tytsjerksteradiel wordt volop gebouwd. Niet alleen met het oog op de toekomst, maar vooral in samenspraak met inwoners en met oog voor lokale ondernemers. “We bouwen naar behoefte”, zegt wethouder Berber van Zandbergen. “Dat betekent: toekomstbestendige woningen, vernieuwende woonvormen én kansen voor lokale bouwbedrijven.”
In deze ‘prettig eigenwijze’ gemeente wordt woningbouw bewust anders aangepakt dan elders. Op locaties waar dat kan wordt gekozen voor een doordachte, gefaseerde aanpak die ook ruimte biedt voor woningbouw door lokale bouwers. “We kiezen er bewust voor om plannen op te knippen in kleinere delen”, legt projectleider woningbouw Luco Posthumus uit. “Daardoor worden deze projecten voor lokale ondernemers veel bereikbaarder om op in te schrijven. Zij kennen onder andere de routes naar betaalbaarheid en leveren daarmee een belangrijke bijdrage aan passende woningbouw.”
Trots op It Súd
Een goed voorbeeld is het project It Súd in Hurdegaryp. “Dat is in samenwerking met de mienskip tot stand gekomen. Daar zijn we echt trots op”, zegt Van Zandbergen. “We hebben met omwonenden, dorpsbelang en geïnteresseerden meerdere avonden aan tafel gezeten. Door die participatie is er een breed gedragen plan ontstaan, waarin ruimte is voor verschillende woningtypes en woonwensen.” De gemeente biedt de kavels in deelgebieden aan op haar eigen website, zodat lokale aannemers gelijke kansen krijgen.
Voor elke doelgroep
Er is bewust gekozen voor variatie in het woningaanbod: van vrijstaande woningen tot seriematige bouw en van starterswoningen tot seniorenhuisvesting. “We zien een grote behoefte aan levensloopbestendige woningen, patiowoningen en vernieuwende concepten waarbij bijvoorbeeld thuiswerken of mantelzorg makkelijker wordt”, aldus wethouder Van Zandbergen. “Ook voor kleinere huishoudens, zoals alleenstaanden of eenoudergezinnen, maken we ruimte.” In de toekomst zal het aantal kleinere huishoudens namelijk nog groter worden, blijkt uit onderzoeken.
Sociale huur en betaalbaarheid
Ook sociale huur heeft een plek in de plannen. “Van oudsher was het aandeel sociale huurwoningen in Tytsjerksteradiel niet zo hoog: er was minder behoefte aan dan in andere gemeenten. Maar in dorpen waar die behoefte er nu wel is, zetten we bewust stappen”, aldus Van Zandbergen. “In het project It Súd bijvoorbeeld, maar ook in bijvoorbeeld Eastermar, waar dertig procent van de nieuwbouw sociale huur wordt. Het bouwen van deze woningen gebeurt liefst ook in samenwerking met lokale bouwers die betaalbaarheid hoog in het vaandel hebben staan én soms zelfs zelf met initiatieven komen.”
Gemeente als kadersteller
De gemeente stelt de kaders, maar bouwt zelf niet. “We zorgen voor goede randvoorwaarden, doen zelf veel onderzoek naar de woonbehoefte en geven ruimte aan initiatiefnemers”, zegt Van Zandbergen. “We hebben de afgelopen jaren al ruim 400 woningen gerealiseerd en zitten nu volop in de uitvoering van de plannen tot 2030: dan moeten we in totaal 800 tot 900 woningen hebben gebouwd. Tegelijkertijd kijken we al verder vooruit, richting 2035.”
Juiste oplossing op de juiste plek
Belangrijke thema’s daarbij zijn ook zijn duurzaamheid en circulariteit. “We zetten waar mogelijk stappen in de warmtetransitie en gaan graag in gesprek met lokale ondernemers die slimme circulaire ideeën hebben”, zegt wethouder Van Zandbergen. “We geven per project aan welke kavels particulier of planmatig worden uitgegeven. Het draait om de juiste oplossing op de juiste plek.”
Participatie als sleutel tot succes
Participatie is voor alle gemeenten verplicht binnen de Omgevingswet. De manier waarop de gemeente Tytsjerksteradiel dit op eigen wijze aanpakt, blijkt heel positief te werken. “We gaan actief het gesprek aan met verenigingen voor dorpsbelangen en inwoners”, benadrukt Van Zandbergen. “Die betrokkenheid zorgt voor draagvlak én voor betere plannen. Door samen te ontwerpen, krijg je woonvormen waar mensen echt op zitten te wachten – én die aansluiten bij wat er lokaal nodig is.”
‘Woningbouw doen we samen’
De gemeente informeert via haar website www.t-diel.nl over lopende en komende projecten. “We zijn goed benaderbaar, onze inwoners en ondernemers weten ons te vinden. En dat is precies de bedoeling, want woningbouw doen we samen.”
