De kracht van een welgemeend compliment

Lang geleden, toen ik nog in de zorg werkte, leerde een leidinggevende mij hoe belangrijk het is om de mensen te zien die het minst zichtbaar zijn. De mensen die in alle vroegte een gebouw schoonhouden, die ’s avonds laat nog een lamp verwisselen en die in het weekend de verwarming onderhouden. Mensen die waarschijnlijk wel een compliment kunnen gebruiken, maar er zelden of nooit één krijgen.

Ik doe het zelf wel. Maar als ik onze schoonmaakster een compliment geef, krijg ik te horen: “Ach, dat is gewoon mijn werk, dat hoort erbij.” Als zij dat compliment wegwuift, is dat dan bescheidenheid? Ik vond een artikel hierover waarin Marcel Becker, ethicus aan de Radboud Universiteit Nijmegen, uitlegt dat dit komt door de Nederlandse maaiveld-mentaliteit. Oftewel: de doe-maar-gewoon-dat-is-gek-genoeg-mentaliteit. Klinkt bekend, of niet?

Onderscheid

We doen allemaal ons best en niemand hoeft boven het maaiveld uit te steken… Wat doen we dan wel? We geven een bos bloemen op Secretaressedag en een compliment op Complimentendag. Wat een onzin! We zijn teveel gericht op gelijkheid: een groepscompliment is zoveel gemakkelijker te geven dan een persoonlijk compliment. Soms is het juist beter om wél onderscheid te maken tussen mensen. Want dan wordt een compliment pas geloofwaardig.

Brug te ver

Waarom vinden we het zo moeilijk om een écht, gemeend compliment te geven? Omdat we over het algemeen gesloten zijn over onze gevoelens, zeker op het werk. Open en eerlijk vertellen wat je voelt en denkt, helemaal als de ander het er niet mee eens zal zijn, is voor veel mensen een brug te ver. Het geven van een compliment vinden we maar complex sociaal gedoe, want voor een écht gemeend compliment moet je ook iets van jezelf laten zien. En dat is niet gemakkelijk. We vinden het kennelijk gemakkelijker om ons te richten op wat beter kan, of om ons te richten op de groep.

Groter effect

Hoe zou het zijn als we de komende week eens een welgemeend compliment geven aan iemand die werk doet dat we doorgaans heel normaal vinden. Of als je als werkgever eens uit je comfortzone stapt en zegt wat je werkelijk waardeert aan je werknemer. Dat heeft een veel beter én groter effect dan de loze complimentenregen op Complimentendag.

Ik wens je een hele fijne week!

Ymkje de Vries
Eigenaar van Kies Koers, hét NLP-instituut van Fryslân