Brommels! zorgt voor bewustwording

Ieder vierde weekend van augustus vindt in de Noardlike Fryske Wâlden het bramenfestijn Brommels! plaats. Een festival dat het Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden in de schijnwerpers zet, met bramen – of ’toarnbeien’ als rode draad door het weekend. Zo kunnen bezoekers bij veel boeren die aangesloten zijn bij vereniging Noardlike Fryske Wâlden het weiland in om bramen te plukken. Het is een festijn dat van ‘onderop’ wordt georganiseerd, waarbij het programma bepaald wordt door ondernemers en organisaties die het festival dragen. De elfde editie is – mede dankzij het fijne weer én de inzet van veel vrijwilligers – een groot succes geworden.

De eerste bramen

Traditioneel wordt door de organisatie van het festijn voorafgaand aan Brommels! een eerste emmertje bramen overhandigd aan iemand die op een bijzondere manier betekenis geeft aan het thema van het weekend. Het thema van dit en volgend jaar, ‘De Smaak fan de Wâlden’, bracht de organisatoren van Brommels! bij Gerk Biesma, slager in Opeinde. Henk Pilat, voorzitter van de commissie Brommels!: ,,In het slagersvak is Gerk altijd vernieuwend bezig, en wat daarbij opvalt is hoe hij gebruikt maakt van lokaal vlees en overige streekproducten. De Wâldfeintsjes zijn daar een goed voorbeeld van. Dit is een worst die voor 30% bestaat uit woudboontjes. Een heel innovatief product. Wij zien Gerk als een voorbeeld en daarom waren de eerste bramen voor hem.”

Bramen verwerken in een vleesproduct?

Biesma was zeer verrast dat de eer van de eerste bramen hem toebedeeld werd. ,,Het was een hele verrassing. Vlees staat nog wel eens wat negatief te boek, en daardoor had ik dit echt niet verwacht. Het is fijn dat gezien wordt hoe wij hier te werk gaan. We werken met het diepste respect voor de producten die we maken en we zijn ons heel bewust van de natuur. Daar hoort ook bij: respecteren als iets op is. Als er geen woudboontjes te krijgen zijn dan hebben wij geen Wâldfeintsjes.” Biesma denkt ondertussen na over een product waar hij bramen in kan verwerken. ,,Dat is nogal een uitdaging, omdat er een vrij harde pit in zit en het een hele bepalende kleur heeft. In worst kun je bramen dus bijvoorbeeld al niet kwijt. We denken nu aan een paté. Maar dat staat nog geheel in de kinderschoenen.”

Kennismaken met het landschap en boerenleven

Zorgboerderij De Witrik was één van de deelnemers aan het Brommels!-weekend. Albert van der ploeg deelde namens de vereniging Noardlike Fryske Wâlden – vanwege het twintigjarig bestaan – cake uit aan kinderen. Pytsje van der Veen kijkt met een goed gevoel terug op het weekend, dat ze ook aangreep om als open dag voor de boerderij te gebruiken. ,,Ik vind Brommels! een heel mooi initiatief, waarbij bezoekers kennis kunnen maken met het boerenbestaan, het bijzondere landschap dat we hier hebben en onze Fries Hollandse witrikken, een zeldzaam ras. Het zorgt voor een stukje bewustwording, en dat is hard nodig. Voor ons – we werken bij onze dagbesteding met een bijzondere doelgroep, volwassenen en ouderen met een zorgvraag – was het ook een mooie gelegenheid om bezoekers daar kennis mee te laten maken. Persoonlijk vond ik het erg leuk om te zien hoe kinderen hier het weiland in gingen met hun emmertjes om bramen te plukken. Voor ons is dat heel vanzelfsprekend, maar voor veel kinderen is dat helemaal niet vanzelfsprekend.”

Hét festival van de Wâlden

Henk Pilat kijkt met een uiterst tevreden gevoel terug op het weekend. ,,We hebben alleen maar positieve reacties gehad.” Brommels! groeit na elf jaar nog steeds. De organisatie verzint daarbij iedere keer weer acties om onder de aandacht te blijven, zoals dit jaar de herdruk van het boek ‘Bij de bramen langs’ en de introductie van mascotte Wupke Wâldpyk. ,,Het wordt voor veel bezoekers een vaste waarde in de agenda. Het is inmiddels hét festival van de Wâlden.”

Tekst: Johanna Kommerie, www.skriuw.nl