Je zal maar als ondernemer in Friesland wonen. Dan heb je het getroffen. Want als érgens de overheid in staat is om samen met kennisinstellingen en het bedrijfsleven vernieuwingen door te voeren en deze ook financieel mogelijk te maken, dan is het in deze regio. Een pareltje dat er regelmatig uitsteekt is de regio Noordoost-Fryslân. Tal van partijen (zie kader, red.) staken de koppen bij elkaar en sloten enkele jaren terug een ‘regiodeal’. Hiervoor is gezamenlijk een programma opgezet, de Versnellingsagenda. Dat programma is inmiddels flink op stoom gekomen. Het resultaat is een vol portfolio met projecten, die allemaal één ding gemeen hebben: ze bevorderen op een of andere wijze de vitaliteit van de regio met innovatie, scholing, werkgelegenheid, verduurzaming van de landbouw, óf door middel van regiomarketing. Op 14 april kwam een groep betrokkenen bijeen om in een online tv-uitzending uitleg te geven over de Versnellingsagenda, de temperatuur van het proces op te meten en vooral ook te kijken naar de kansen voor de toekomst.
“Ik wil eigenlijk de woorden ‘krimp’ en ‘krimpregio’ niet meer horen”, zei burgemeester Jeroen Gebben van Tytsjerksteradiel tegen gespreksleider Bettina de Jong (voorzitter van Stichting Qop, zie kader, red.). “Veel liever spreek ik van een kansregio, want hier liggen volop kansen. Het is alleen wel erg belangrijk dat we de jongeren hier in deze regio weten vast te houden, zodat hun kennis niet weglekt.”
Remco Meijerink van ROC Friese Poort beaamde de woorden van Gebben. Als vertegenwoordiger van het mbo en hbo-onderwijs onderstreepte hij daarbij het belang van samenwerking tussen de ‘drie O’s’: onderwijs, overheid en ondernemers. “Voor een vitale regionale economie is een gezonde arbeidsmarkt essentieel. En dan speelt talentontwikkeling een belangrijke rol. Door de samenwerking met de drie O’s worden wij als onderwijs geholpen om die talentontwikkeling goed te verzorgen. De steun van het bedrijfsleven is daarbij zeer belangrijk, omdat zij ervoor zorgen dat studenten niet alleen maar in de klas hoeven te zitten, maar kunnen werken aan mooie en relevante projecten die er echt toe doen. Dat is uiteraard voor de studenten hartstikke inspirerend.”
Dat er veel mogelijk is blijkt uit het feit dat er inmiddels al meer dan 20 projecten subsidie hebben ontvangen uit de Versnellingsagenda. Eén van die projecten is ‘Bouwen aan Ambitie’, waar Sierd Henk de Bruin, ondernemer uit Kollum, in het Westereen Handelscentrum (WHC) studenten de kans geeft om te werken en te leren. Zo worden er in samenwerking met een boekhandel en de Bibliotheken Noord-Fryslân door studenten boeken geplastificeerd en ingepakt voor distributie. Ondertussen leren de studenten allerlei vaardigheden die in het werkveld van belang zijn.
Streepje voor
Het zijn projecten die zonder financiële steun van de overheid niet van de grond zouden komen, of tenminste veel trager voortgang zouden boeken. Toch zijn met name ondernemers wel eens huiverig als het gaat om subsidie aanvragen. De veronderstelling is dat het lange, administratieve trajecten met zich meebrengt. Dat beeld konden Steven de Boer van het subsidiebureau en Marjan van der Feen van Qop wegnemen. “Iedereen kan een subsidie indienen, als het maar op een of andere wijze de regio verder helpt om vitaal en toekomstbestendig te zijn”, aldus Van der Feen. “Projecten die daarbij vooral die samenwerking tussen de drie O’s met zich meebrengen hebben wel een streepje voor.”
De Boer: “We kijken wel kritisch naar de kans op continuïteit. Een subsidie moet helpen om iets op te zetten dat voor structurele verbeteringen zorgt.”
Ook het project ‘Staalkrachtig’ van Wytse Pyt de Jager (DOKcom PR & Communicatie) is zo’n project dat een structurele verbetering wil realiseren. Met de steun van subsidie wil De Jager een magazine maken en een actieve social mediastrategie gaan opzetten. Doel: de metaalindustrie aantrekkelijker maken voor jongeren. “We kregen op verschillende plekken te horen dat het lastig is om geschikt personeel te vinden. Door te laten zien hoe veelzijdig de mogelijkheden heel dichtbij huis zijn, willen we de doelgroep motiveren om ook voor een staalkrachtige toekomst te kiezen. We willen daarnaast graag laten zien aan jong talent hoe mooi de regio Noordoost-Fryslân is en wat voor prachtige bedrijven hier gevestigd zijn.’’
Wie een aanvraag wil doen, staat overigens niet alleen, zo werd duidelijk, want Qop ondersteunt partijen bij het compleet maken van een projectplan. Voor het aanvragen van een eenmalige subsidie vanaf 5.000 euro is een positieve beoordeling nodig van de ‘Regioboard’. In de Regioboard zitten vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, het onderwijs en de overheid. Aanvragen kunnen ingediend worden bij het subsidiebureau bij de gemeente Noardeast-Fryslân, die de aanvragen ook namens de gemeenten Tytsjerksteradiel, Achtkarspelen en Dantumadiel en de provincie afhandelt. (zie kader, red.).
Trektochten
Kleinere subsidies zijn er ook en het aanvragen daarvan is een korter traject. Netty Posthumus wist met een bijdrage van 5.000 euro de ‘Wad’nbus te realiseren, een ludieke camper voor trektochten. “Gasten maken hiermee een week lang een avontuurlijke tocht dwars door de regio”, legde Posthumus uit. “Nationaal Park Lauwersmeer, De Alde Feanen, Nationaal Landschap De Noardlike Fryske Wâlden, Werelderfgoed Waddenzee en de stad Dokkum; het is zeer gevarieerd. Ondertussen maken ze kennis met de rust en de ruimte, maar ook met mensen, door ergens te overnachten of uit eten te gaan. Dat is goed voor de beleving, naamsbekendheid en zichtbaarheid van deze toeristische regio.”
Posthumus benadrukte nog eens dat met name het subsidietraject haar is meegevallen. “Iedereen was zeer behulpzaam. Ik heb er absoluut geen stress van gehad. Iedere ondernemer met een goed idee raad ik aan om een aanvraag te doen.”
Voedselverspilling
Ook Theo Jansma van Fjild was vol lof over de Versnellingsagenda. Hij kan dan ook met subsidie voor een periode van drie jaar fors aan de slag met het bijzondere project ‘de Verspillingsmarkt’. “Er wordt tegenwoordig zoveel voedsel weggegooid, alleen maar omdat de vorm of het uiterlijk eventjes een beetje afwijkt”, zo legde Jansma uit. “Dat kan zo écht niet langer. In deze wereld, waar voedseltekort nog altijd een belangrijk onderwerp is kunnen we dat gewoon niet maken. Met de Verspillingsmarkt gaan we actief voedselverspilling verminderen en gezamenlijk streven naar een gesloten voedselkringloop.”
Het project is een samenwerking tussen Fjild, Greydanus Groothandel (aardapppelen) en Kaaij Kwekerij in Berlikum. Verder wordt er samen gewerkt met Van Hall Larenstein. Jansma: “De ambitie is om uit te groeien tot een kenniscentrum van Noordoost-Fryslân op het gebied van voedselverspilling en het terugbrengen van verspilling in de gehele voedselketen met de focus op aardappel-, groente- en fruit-producten.”
