Kennislab: ICT-studenten verkennen hun rol in de energietransitie

Op donderdag 11 november hebben Friese Poort studenten ICT kunnen ervaren wat de rol van ICT is in de energietransitie. De bijeenkomst is een samenwerking tussen Kennislab Noordoost Fryslân, ROC Friese Poort en Universiteit Twente. De studenten volgden een programma waarin klimaatdoelstellingen in verband gebracht werden met de technologie die nodig is om ze waar te maken. Dit inzicht brachten ze daarna direct in de praktijk via een ontwerpopdracht. De bijeenkomst vond plaats bij Bowinn, de campus voor innovatie in de bouw in Dokkum.

Sjoerd de Vries, Kennislab NOF Innovator en onderzoeker aan de Universiteit Twente vertelt over dit initiatief: “Door een maatschappelijke ontwikkeling te verbinden aan de potentiële beroepskeuze zie je dat studenten gaan zien in welke sectoren hun talenten van groot belang zijn. Door theorie direct te koppelen aan een ontwerpopdracht gaat het onderwerp leven. Terwijl de klimaattop in Glasgow nog volop bezig is, werken we in Noordoost Fryslân al met deze studenten aan oplossingen.”

“Ik gebruik graag de uitspraak ‘bouw aan je ervaringen’ naar studenten”, aldus Roeland Westra, projectleider van het Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort. “Voor hen is het belangrijk dat ze ervaren en beleven hoe ze hun talent het beste kunnen inzetten. We hopen dat een bijeenkomst als dit een startpunt is waarmee we studenten op weg kunnen helpen. In december komt er een vervolg, door in een projectweek echte ICT-oplossingen te ontwikkelen voor uitdagingen van deze tijd.”

Noodzaak

Marco Gerards onderzoekt op de Universiteit Twente de rol van ICT in de energietransitie. Hij verzorgde voor de studenten een gastcollege waarin hij besprak wat de noodzaak is van de energietransitie: “ICT heeft een sleutelrol in de transitie van fossiele naar andere vormen van energie, omdat fysieke netwerken op dit moment in veel gebieden al aan de grenzen van de capaciteit zitten.”

Marco legt uit dat je met slimme inzet van ICT pieken op het stroomnet kunt voorkomen. “Denk hierbij aan het schuiven met tijden waarop elektrische auto’s in een buurt worden opgeladen of wasmachines op verschillende tijden gebruikt worden. Of het aanpassen van het laadvermogen, zonder dat dit invloed heeft op de gebruiker. ICT is cruciaal om alle vraag en aanbod van stroom op elkaar af te stemmen.”

In de praktijk brengen

De studenten werden hierna uitgedaagd om na te denken over manieren waarop je dit kunt bereiken. Dat begint met het in kaart brengen van de momenten waarop energie gevraagd wordt door apparaten. Maar ook de momenten waarop energie terugkomt in het netwerk door zonnecollectoren speelt een rol. Dit ontwerp is het domein van ICT’ers, die vervolgens met behulp van kunstmatige intelligentie dit proces kunnen automatiseren. De studenten van ROC Friese Poort bedachten oplossingen voor een situatie waarin woonhuizen qua energie en warmte zelfvoorzienend zijn, zogenaamde microgrids. Dit deden ze vanuit de vragen: Waar speelt ICT in zo’n situatie een rol? En hoe kunnen we dat gebruiken om zo’n zelfvoorzienend microgrid ook echt te laten werken.

Kansen voor Noordoost Fryslân

Hoe groot is de kans dat studenten ICT in deze regio ook echt gaan werken in de energiesector? Volgens Marco Gerards is deze kans heel groot. Hij legt uit: “Het energienet in jullie regio kan de vraag eigenlijk al niet meer aan. Bedrijven in de energiesector kunnen amper genoeg mensen krijgen om oplossingen te bedenken en uit te voeren.

Ferenc Jacobs, kartrekker voor het thema Digitaal bij Kennislab Noordoost Fryslân, vertelt: “Kortom, in het bedenken, bouwen en gebruiken van slimme systemen voor energie liggen enorme kansen voor Noordoost Fryslân. Er wordt op veel fronten al samengewerkt tussen onderwijs, overheid en het bedrijfsleven. We kunnen alleen nóg meer initiatieven en projecten met elkaar verbinden, zeker op het vlak van innovatie in energie, bouw en ICT. De basis is zeker aanwezig, het is onze ambitie om de samenwerkingen nog meer op te starten en te benutten.”